OOXML: Μερικές απαντήσεις στα ερωτηματικά για τη νομιμότητα της διαδικασίας
Ενόσω περιμένουμε τα αποτελέσματα της διεθνούς ψηφοφορίας για το OOXML, και επειδή αρκετά ερωτηματικά που τέθηκαν παλαιότερα σχετικά με τη διαδικασία του ΕΛΟΤ έχουν φωτιστεί από τα σχετικά έγγραφα που μας χορήγησε ο ΕΛΟΤ και από προφορικές εξηγήσεις, σκέφτηκα ότι είναι καλή ευκαιρία να τα ξαναδούμε. Πάμε λοιπόν να δούμε τη σύσταση και τις ανασυστάσεις της Τεχνικής Επιτροπής 48:
| Ημερομηνία |
Απόφαση |
Περιεχόμενο απόφασης |
| 2007-07-03 |
18178/07 |
Η επιτροπή θα αποτελείται από έως 8 δημόσιους και έως 8 ακαδημαϊκούς και ιδιωτικούς φορείς. Αρχική σύσταση: Υπ. Εσωτερικών, ΥΠΑΝ, ΥΠΕΘΑ, Υπ. Παιδείας, Υπ. Μεταφορών, ΕΜΠ, ΕΚΠΑ, ΤΕΙ Αθηνών, ΕΒΕΑ, ΣΕΠΕ, ΟΤΕ (11 φορείς). |
| 2007-10-16 |
18595/07 |
Η απόφαση αναφέρει ότι προστίθενται τρεις νέοι φορείς: Οικονομικό Πανεπιστήμιο, ΣΕΒ, ΤΕΕ. Από κάτω παραθέτει τον κατάλογο όλων των φορέων, όπως διαμορφώνεται, αλλά εκεί οι φορείς είναι 12 αντί για 14, γιατί λείπουν το Υπ. Παιδείας και ο ΟΤΕ. |
| 2008-02-01 |
19103/08 |
Προστίθενται 4 φορείς: Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Υπ. Οικονομικών), Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε., Ειδική Γραμματεία Ψηφιακού Σχεδιασμού (Υπ. Οικονομικών), Υπ. Παιδείας. |
Το φθινόπωρο του 2007 είχα επικοινωνήσει με τον ΕΛΟΤ, και υπήρχε προσπάθεια να ανασυσταθεί η Επιτροπή έτσι ώστε να είναι κατά το δυνατόν ισορροπημένη. Είχε αποφασιστεί λοιπόν να αποτελείται από 12 φορείς, από τους οποίους 4 υπουργεία, 4 ακαδημαϊκά ιδρύματα, και 4 ιδιωτικοί φορείς. Η εκτίμησή μου είναι λοιπόν ότι η δεύτερη από τις παραπάνω αποφάσεις ήταν πιο μελετημένη από την πρώτη, που ήταν πιο βιαστική, και πως σε κάποιο βαθμό η σιωπηρή αφαίρεση κάποιων φορέων ήταν αδυναμία στη διατύπωση.
Το μεγάλο ερώτημα είναι λοιπόν η τρίτη από τις παραπάνω αποφάσεις, που ελήφθη όταν ήδη η Επιτροπή είχε συγκροτηθεί από εκπροσώπους και λειτουργούσε. Σύμφωνα με προφορικές πληροφορίες που έλαβα από τον ΕΛΟΤ, από μόνοι τους οι τέσσερις νέοι φορείς εξέφρασαν ενδιαφέρον για την Επιτροπή, και ο ΕΛΟΤ αποφάσισε να τους προσθέσει. Ήταν νόμιμο αυτό; Ο Κανονισμός Σύστασης και Λειτουργίας Τεχνικών Οργάνων Τυποποίησης του ΕΛΟΤ, Άρθρο 3, Παράγραφος 7, αναφέρει:
Τροποποίηση ... της σύνθεσης ... ΤΕ είναι δυνατή, εφόσον επιβάλλεται για λόγους γενικότερης οργάνωσης ή αναδιοργάνωσης της Τυποποίησης στην Ελλάδα. ... Στην περίπτωση τροποποίησης της σύνθεσης ... πρέπει, και μετά την τροποποίηση αυτή, η σύνθεση να είναι αντιπροσωπευτική και να μην δημιουργεί κίνδυνο για την δημιουργία κυρίαρχων συμφερόντων ή τη λήψη μονόπλευρων αποφάσεων.
Όταν μια επιτροπή ήδη λειτουργεί και μελετά ένα ζήτημα στο οποίο είναι προφανές ότι παίζονται τεράστια συμφέροντα και για το οποίο έχει βουήξει όλος ο πλανήτης, δεν μπορείς να προσθέσεις τέσσερις φορείς στην επιτροπή, παραμονές των κρίσιμων ψηφοφοριών, έτσι απλά επειδή το ζήτησαν αυτοί οι φορείς, και να ισχυρίζεσαι ότι δεν δημιουργείται κίνδυνος για τη δημιουργία κυρίαρχων συμφερόντων. Ούτε βλέπω κανένα λόγο σχετικό με οργάνωση ή αναδιοργάνωση της τυποποίησης, ο οποίος να επιβάλλει τροποποίηση της σύνθεσης, και μάλιστα τη συγκεκριμένη, ευαίσθητη χρονική στιγμή.
Αυτή την παραβίαση την έκανε ο ΕΛΟΤ σκόπιμα, ή από λάθος; Εδώ πρέπει να θυμηθούμε ότι σε κάθε οργανισμό, άλλοι άνθρωποι είναι καλοπροαίρετοι, άλλοι απρόσεχτοι, άλλοι διαπλεκόμενοι, άλλοι έχουν τα χέρια δεμένα. Σίγουρα ο ΕΛΟΤ ούτε ανεξάρτητη αρχή είναι ούτε απαλλαγμένος από πιέσεις. Ο διευθύνων σύμβουλος ορίζεται από την εκάστοτε κυβέρνηση. Αλλά η αλήθεια, όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι, είναι ότι σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα δημιουργήθηκε από αβλεψία και έλλειψη εμπειρίας σε τέτοια φαινόμενα. Το ίδιο συνέβη γενικότερα και στον ISO και στα λοιπά μέλη του, καθόσον τέτοιοι χειρισμοί και με τέτοια έκταση δεν έχουν ξανασυμβεί στον πλανήτη, και οι διαδικασίες δεν ήταν σχεδιασμένες έτσι ώστε να ανθίστανται επαρκώς. Πάντως, είτε υπήρχαν σκοπιμότητες είτε αβλεψίες είτε και τα δύο, ο ΕΛΟΤ σαφώς έχει ευθύνες.